Niemckie prawo określa dopłaty za zabiegi czy inne środki medyczne zalecane przez lekarzy. Pacjenci, którzy chcą być objęci lepszą opieką niż państwowa, muszą za nią zapłacić dodatkowo. Z dopłat tych nie można zostać zwolnionym. Dotyczy to indywidualnych świadczeń zdrowotnych (niem. individuelle Gesundheitsleistungen, w skrócie IGeL). Warto wiedzieć, iż koszty ponoszone w ramach IGeL można odpisać od podatku jako „obciążenie nadzwyczajne” (niem. außergewöhnliche Belastungen).
W Niemczech funkcjonuje pojęcie osobistej granicy obciążenia na dopłaty za usługi medyczne (niem. persönliche Belastungsgrenze). Dzięki niej pacjenci nie muszą wydawać więcej niż pozwalają im na to środki finansowe. Granica ta wynosi 2% rocznych dochodów brutto przeznaczonych na koszty utrzymania i w przypadku małżeństw dotyczy całego gospodarstwa domowego – niezależnie od tego, czy mają zawarte ubezpieczenie rodzinne, czy też dana osoba jest ubezpieczona indywidualnie. W wyliczeniu uwzględniane są też dzieci podlegajęce ubezpieczeniu rodzinnemu. Pary nie będące małżeństwem liczone są osobno. Osobista granica obciążenia wyliczana jest co roku na nowo.
Dla osób przewlekle chorych granica obciążenia wynosi 1% dochodów brutto.
W praktyce oznacza to, iż w zależności od sytuacji, będziecie musieli pokryć samodzielnie dopłaty na leki i zabiegi w wysokości 2% lub 1% dochodów brutto.
Osoby przewlekle chore
Osoba przewlekle chora to taka, która przez rok lub dłużej przynajmniej raz na kwartał jest poddawana badaniom lub opiece lekarskiej. Przykładowo osoby chore na cukrzycę przynajmniej raz na kwartał muszą mierzyć sobie poziom cukru. Ponadto osoba taka musi spełniać przynajmniej jedno z następujących wymagań:
- pacjent wymaga opieki na poziomie 2 lub 3 (niem. Pflegestufe 2 lub 3). Przejście z „Pflegestufe” na nowe poziomy opieki (Pflegegrad) nie zostało jeszcze uwzględnione przez wytyczne G-BA (niem. Gemeinsamer Bundesausschuss – gremium zajmujące się sprawami dotyczącymi zdrowia) dotyczące przewlekle chorych
- z powodu choroby występuje stopień upośledzenia min. 60% lub obniżenie zdolności do pracy w przynajmniej 60%
- konieczne jest kontynuowanie opieki lekarskiej (np. terapia lekami czy zaopatrywanie chorego w jakieś środki lecznicze) i bez takiej terapii stan pacjenta by się pogorszył.
Aby zostać zakwalifikowanym jako osoba przewlekle chora, osoba ubezpieczona musi przedłożyć w kasie chorych odpowiednie zaświadczenie lekarskie, w którym lekarz podaje nazwę choroby i potwierdza terapię, na jaką pacjent powinien uczęszczać.
Jedynie przewlekle chore dzieci i młodzież poniżej 18 lat, wymagające opieki stopnia 2 lub 3 oraz osoby z min. 60%-owym upośledzeniem lub obniżeniem zdolności do pracy, nie muszą przedstawiać takiego zaświadczenia, a także udowadniać konieczności leczenia.
Jeśli w przypadku późnego przewlekłego zachorowania chcielibyście skorzystać ze zredukowanej granicy obciążenia (z 2% na 1%), musicie się zgłosić do lekarza, który odbędzie z Wami rozmowę na temat wad i zalet badań wcześnie wykrywających raka piersi, wątroby i szyjki macicy. Ta regulacja dotyczy wszystkich kobiet urodzonych po 1 kwietnia 1987 i mężczyzn urodzonych po 1 kwietnia 1962. Kobiety i mężczyźni po osiągnięciu pewnego wieku muszą się udać w przeciągu dwóch lat na takie konsultacje lekarskie. Przy konsultacjach dotyczących wczesnego wykryciu raka szyjki macicy wiek ten wynosi 20 lat, a przy raku wątroby i piersi jest to 50 lat.
Osoby ubezpieczone, które cierpią na ciężkie psychiczne choroby albo są ciężko psychicznie upośledzone nie potrzebują tych konsultacji lekarskich. Dotyczy to też osób, które cierpią już na jedną z wymienionych chorób.
Wyliczenie osobistej granicy obciążenia
Granica obciążenia wyliczana jest dla wszystkich osób żyjących we wspólnym gospodarstwie domowym. Można też wyegzekwować kwotę wolną od podatku. „Głową rodziny” jest zazwyczaj małżonek, a pozostali członkowie mogą być włączeni przez osoby pracujące z rodziny. Ponadto bierze się też pod uwagę dzieci – aż do ukończenia 19. roku życia jest to niezależne od ich statusu ubezpieczeniowego. Po 19. urodzinach muszą posiać ubezpieczenie rodzinne.
Wniosek o zwolnienie z dopłat
Jeśli w danym roku kalendarzowym przekroczycie granicę obciążenia osobistego, możecie złożyć w kasie chorych wniosek o zwolnienie z dalszych dopłat. Miejcie na uwadze, że kasa chorych Was nie powiadomi, jeśli osiągnięcie Waszą indywidualną granicę obciążenia. Dlatego ważne jest, aby samemu pilnować dopłat i przechowywać wszystkie rachunki.
Razem z wnioskiem musicie złożyć w kasie chorych wszystkie oryginalne rachunki odnośnie dopłat i kopie zaświadczeń o dochodach. Liczą się wszystkie prawnie ustanowione dopłaty wszystkich członków rodziny, których również się uwzględnia przy wyliczaniu granicy obciążenia. Jeśli wniosek o zwolnienie z dalszych dopłat zostanie zaakceptowany, wtedy otrzymacie decyzję i do końca roku nie musicie już wnosić dopłat. Nadwyżki dopłat zostaną Wam zwrócone.
Inaczej wygląda sytuacja w przypadku ubezpieczonych, u których lekarz potwierdzi chorobę przewlekłą i gdzie nie ma szans na poprawę stanu zdrowia (np. osoba wymagająca stałej opieki). Takie osoby dostarczają zaświadczenie o długotrwałej terapii w kasie chorych, w celu zwolnienia z dopłat.