Legalne zatrudnienie w Niemczech wiąże się z obowiązkiem opłacania składek na ubezpieczenia społeczne. To ważny element systemu zabezpieczenia socjalnego, który chroni pracowników w przypadku nieprzewidzianych sytuacji życiowych. Jeśli planujesz podjąć pracę w Niemczech, to poznaj aktualne zasady i wysokości jego składek.
Co to jest ubezpieczenie społeczne?
Ubezpieczenie społeczne to system ochrony finansowej, który zapewnia bezpieczeństwo socjalne wszystkim pracownikom w Niemczech. Jego podstawą jest zasada solidarności – wszyscy zatrudnieni regularnie wpłacają składki, dzięki czemu osoby, które znalazły się w trudnej sytuacji życiowej, mogą otrzymać niezbędne wsparcie finansowe.
Masz samochód? Pamiętaj o jego ubezpieczeniu!
Kiedy pomaga ubezpieczenie społeczne?
Ubezpieczenie społeczne pomaga, gdy:
- zachorujesz i nie możesz iść do pracy,
- ulegasz wypadkowi w pracy lub w drodze do pracy,
- musisz przejść na emeryturę,
- pracownik staje się niepełnosprawny,
- jesteś w ciąży lub rodzisz dziecko,
- tracisz pracę (zasiłek dla bezrobotnych).
Sprawdź kto może otrzymać emeryturę w Niemczech.
Jakie składki opłaca się w Niemczech?
Każda osoba zatrudniona na podstawie niemieckiej umowy o pracę automatycznie podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym. Obejmują one:
- Ubezpieczenie emerytalne (Rentenversicherung) – zapewnia świadczenia po osiągnięciu wieku emerytalnego.
- Ubezpieczenie zdrowotne (Krankenversicherung) – gwarantuje dostęp do opieki medycznej.
- Ubezpieczenie pielęgnacyjne (Pflegeversicherung) – pokrywa koszty opieki długoterminowej.
- Ubezpieczenie na wypadek bezrobocia (Arbeitslosenversicherung) – umożliwia otrzymanie zasiłku po utracie pracy, jeśli w ciągu ostatnich dwóch lat byłeś ubezpieczony przez minimum 12 miesięcy.
- Ubezpieczenie wypadkowe (Unfallversicherung) – chroni w przypadku wypadków przy pracy lub chorób zawodowych (składka w całości opłacana przez pracodawcę).
Dowiedz się więcej o ubezpieczeniu zdrowotnym w Niemczech.
Podział kosztów składek ubezpieczenia społecznego
Składki na ubezpieczenia społeczne są dzielone po równo między pracownika i pracodawcę. Pracodawca odprowadza całość składek bezpośrednio do odpowiednich instytucji, a pracownik otrzymuje wynagrodzenie netto, czyli już po potrąceniach.
Jako pracownik płacisz połowę z wymienionych składek na ubezpieczenie, czyli:
- ubezpieczenie emerytalne – 18,60% całkowitego dochodu brutto,
- ubezpieczenie zdrowotne – 14,60% (+ ok. 2,5% w zależności od wybranej kasy chorych) całkowitego dochodu brutto,
- ubezpieczenie pielęgnacyjne – 4,2% dla osób bezdzietnych (lub 3,6% i mniej dla osób z dziećmi) całkowitego dochodu brutto,
- ubezpieczenie na wypadek bezrobocia Arbeitslosenversicherung (AV) – 2,60% całkowitego dochodu brutto.
- ubezpieczenie wypadkowe – wysokość składki jest zależna od branży i ryzyka, opłaca ją wyłącznie pracodawca.
Przykład: jeśli zarabiasz 2300 Euro brutto, to po odliczeniu składek i podatku dochodowego otrzymasz na konto około 1650 – 1750 Euro netto w zależności od klasy podatkowej i wybranej kasy chorych.
Dlaczego w Niemczech podawane są stawki brutto?
Minijob – wyjątek od reguły
Minijob to rodzaj legalnego zatrudnienia w niewielkim wymiarze godzin. Zgodnie z definicją niemieckiego urzędu pracy osoba zatrudniona w jej ramach może zarobić do 556 Euro miesięcznie (ewentualnie 6672 Euro rocznie). Jest to świetna opcja dla osób, które poszukują dorywczej pracy lub nie mogą sobie pozwolić na pracę w pełnym wymiarze godzin.
Pracowników minijob obowiązują uproszczone zasady składkowe – pracownik zazwyczaj nie płaci składek na ubezpieczenia społeczne, a pracodawca odprowadza ryczałtowe składki.
Sprawdź, jak działa konto czasu pracy.
Legalna praca w oparciu o niemiecką umowę
Znajomość aktualnych zasad opłacania składek i progów dochodowych to podstawa bezpiecznej i legalnej pracy w Niemczech. Dzięki temu możesz świadomie planować swoją karierę i korzystać z pełni przysługujących praw pracowniczych.
Sprawdź aktualne oferty pracy w Niemczech.
FAQ – najczęściej zadawane pytania
Czy muszę sam zgłaszać się do ubezpieczeń społecznych w Niemczech?
Nie. Jeśli pracujesz legalnie na niemieckiej umowie o pracę, to pracodawca automatycznie zgłasza pracownika do wszystkich obowiązkowych ubezpieczeń. Jako pracownik nie musisz robić nic dodatkowego.
Czy mam dostęp do lekarza od razu po rozpoczęciu pracy?
Tak. Po podpisaniu umowy i zgłoszeniu do ubezpieczenia zdrowotnego, masz prawo korzystać z opieki medycznej w Niemczech, także w nagłych przypadkach.
Czy moje dzieci też mogą być objęci moim ubezpieczeniem?
Tak. W Niemczech działa tzw. ubezpieczenie rodzinne (Familienversicherung). Jako pracownik w Niemczech możesz ubezpieczyć dzieci, pod warunkiem, że ich dochody nie przekraczają określonych progów.
Co się dzieje ze składkami, jeśli wrócę do Polski?
Twoje składki nie przepadają. Okresy pracy i ubezpieczenia w Niemczech mogą być zaliczone do emerytury w Polsce na podstawie umów międzynarodowych. Musisz jednak przechować dokumenty potwierdzające zatrudnienie i wysokość odprowadzanych składek.
Czy mogę wybrać swoją kasę chorych?
Tak. Jako pracownik masz prawo wybrać dowolną publiczną kasę chorych w Niemczech. Różnią się one m.in. wysokością składki dodatkowej i zakresem usług. Warto porównać oferty przed podjęciem decyzji.
Skąd mam pewność, że pracodawca faktycznie odprowadza za mnie składki?
Twoim głównym dowodem jest miesięczny odcinek wypłaty, czyli Lohnabrechnung. Dokument ten wyszczególnia wynagrodzenie brutto oraz wszystkie potrącone składki wraz z ich dokładną kwotą.